Ψωμί, μετρητά, λεφτά, ρευστό, φράγκα, παράδες, μαύρα, διαθέσιμα, τα προς το ζην: όπως και να το πείτε, το χρήμα μετράει. Για τους χριστιανούς, η αγάπη γι’ αυτό είναι η πηγή όλων των κακών. Για τους στρατηγούς, είναι το μέσο διεξαγωγής του πολέμου για τους επαναστάτες, είναι τα δεσμά της εργασίας. Όμως τι ακριβώς είναι το χρήμα, από πού ήρθε και πώς καταλήξαμε να ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου το περισσότερο χρήμα είναι αόρατο; Το πρώτο βήμα για να καταλάβουμε την πολυπλοκότητα των σύγχρονων χρηματοπιστωτικών θεσμών είναι να διαπιστώσουμε την προέλευσή τους – πράγμα που προσφέρει αυτή η μοναδική εισαγωγή στα οικονομικά και την οικονομική ιστορία.
Αναγνωρίζοντας στη διάδοση του χρήματος μια κινητήρια δύναμη της νεότερης ιστορίας, ο διάσημος οικονομολόγος Νάιαλ Φέργκιουσον ξεδιπλώνει μια σειρά συναρπαστικά σενάρια όπου οι Μέδικοι, οι Ρότσιλντ , η Τράπεζα της Αγγλίας, το χρηματιστήριο του Παρισιού, οι ασφαλιστικές εταιρείες και η Γουόλ Στριτ έχουν συμβάλει με τον τρόπο τους ώστε η ιστορική σημασία του ρευστού χρήματος να απογειωθεί στη στρατόσφαιρα – εκεί όπου δεν είναι απλώς ένα χειροπιαστό κομμάτι χαρτί αλλά μια καθολική αφαίρεση που ονομάζεται πίστωση. Αν και γραμμένο πριν από την τρέχουσα οικονομική κρίση, το βιβλίο αποδεικνύεται εξαιρετικά διορατικό, εντοπίζοντας στη συμβιωτική σχέση Κίνας και Αμερικής (“Chimerica”), όπου η πρώτη αποταμιεύει και η δεύτερη ξοδεύει, μια από τις αιτίες της σύγχρονης κρίσης.
Το πιο σημαντικό μάθημα της χρηματοοικονομικής ιστορίας είναι ότι αργά ή γρήγορα κάθε φούσκα σκάει, οι “αρκούδες” -οι απαισιόδοξοι πωλητές- γίνονται περισσότερες από τους “ταύρους” -τους αισιόδοξους αγοραστές- και η απληστία μετατρέπεται σε φόβο. Είτε λοιπόν παλεύει κανείς να τα φέρει βόλτα, είτε πασχίζει να γίνει κυρίαρχος του σύμπαντος, η ανάγκη να κατανοήσει την πορεία του χρήματος και τη λειτουργία του στον σύγχρονο κόσμο δεν ήταν ποτέ τόσο επιτακτική όσο σήμερα. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)[…] Η εξέλιξη του χρήματος έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπου. Η οικονομική καινοτομία δεν είναι το έργο κάποιων βδελλών που απλώς επιδιώκουν να ρουφήξουν από χρεωμένες οικογένειες το αίμα τους, ή να ρισκάρουν τις οικονομίες που έχουν μαζέψει χήρες και ορφανά` αντίθετα, έχει καταστεί απολύτως αναγκαίος παράγων για να ανέλθει ο άνθρωπος από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης στα ιλιγγιώδη ύψη της υλικής ευημερίας στα οποία τόσοι πολλοί βρίσκονται σήμερα. Η εξέλιξη της πίστωσης και του χρέους ήταν τόσο σημαντική όσο και κάθε τεχνολογική καινοτομία στην ανοδική πορεία του πολιτισμού, από την αρχαία Βαβυλώνα ως το σημερινό Χονγκ Κονγκ. Οι τράπεζες και η αγορά ομολόγων παρείχαν την υλική βάση η οποία οδήγησε στην αίγλη της Ιταλικής Αναγέννησης. Η χρηματοδότηση των εταιρειών ήταν το αναγκαίο θεμέλιο τόσο της Ολλανδικής όσο και της Βρετανικής αυτοκρατορίας, όπως ακριβώς ο θρίαμβος των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τον εικοστό αιώνα υπήρξε άρρηκτα συνδεδεμένος με τις προόδους στην ασφάλιση, στον ενυπόθηκο δανεισμό και στην καταναλωτική πίστη. Κι ίσως, όλα αυτά θα καταλήξουν σε μια οικονομική κρίση, η οποία θα σημάνει το λυκόφως της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας της Αμερικής.

Εισαγωγή
1 Όνειρα Απληστίας
2 Περί ανθρώπινης δουλείας
3 Φούσκες που σκάνε
4 Η απόδοση του κίνδυνου
5 Ασφαλή σαν τα σπίτια
6 Από την Αυτοκρατορία στην Κιμερική
Επίλογος: Η καταγωγή του χρήματος
Ευχαριστίες
Σημειώσεις
Κατάλογος εικόνων
Ευρετήριο