Άραγε η ανάγνωση ενός κειμένου, μυθοπλαστικού αλλά και ιστορικού, βιογραφικού ή άλλου είδους, που πληροί βέβαια κάποιες υφολογικές, μορφολογικές και νοηματικές προϋποθέσεις, επιφέρει μόνο αισθητικά αποτελέσματα, ή συντελεί και στην αναπαραγωγή και εγχάραξη ιδεολογικών και πολιτικών λόγων, στερεοτύπων και αντιλήψεων, και, γενικά, συγκεκριμένων οπτικών της κοινωνικής κίνησης; Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για κείμενα που αναπαριστούν ιστορικές περιόδους, είτε ως διήγηση και ανάμνησή τους είτε ως φόντο ή και μέρος της μυθοπλασίας τους. Τα κείμενα αυτά, παρά τη σχετική τους αυτονομία από τον συγγραφέα-παραγωγό τους, εμπεριέχουν πάντα μια συγκεκριμένη θέαση και επανερμηνεία της ιστορικής και κοινωνικής κίνησης.
Η για πολλά χρόνια υπερπολιτικοποιημένη απλοϊκή και μανιχαϊστική αντιμετώπιση των κειμένων, το “τέλος” των μεγάλων θεωριών και η κυριαρχία πλέον του μεταμοντέρνου σχετικισμού, σχεδόν δαιμονοποίησαν την πολύπλευρη κριτική ανάγνωση και την ανάδειξη της λειτουργίας της αφήγησης και στο πεδίο της κίνησης των ιδεών και των ποικίλων και πολλαπλών συγκρούσεών τους.
Τα ασθματικά κείμενα της παρούσας συλλογής είναι μια απόπειρα ενός τέτοιου τρόπου ανάγνωσης άλλων κειμένων, καθώς και της ανάδειξης των πολιτικών και ιδεολογικών συμφραζομένων τους.

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ Α
1 Διαβάζοντας το Κομμουνιστικό Μανιφέστο
ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ-ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ, Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος
2 Ο νεοελληνικός διαφωτισμός
3 Η ανάδυση του ελληνικού βιβλίου
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΗΛΙΟΥ, Ελληνική βιβλιογραφία του 19ου αιώνα, Βιβλία-φυλλάδια, τόμος Α’, 1801-1818
4 Όψεις της Επανάστασης του 1821
ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΤΡΕΛΩΝΗ, Με τον Βύρωνα κ’ τον Ανδρούτσο
5 Συνεισφορά στο πρόβλημα της εθνικής ταυτότητας
ΓΚΡΙΓΚΟΡ ΠΑΡΛΙΤΣΕΦ (ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ), Αυτοβιογραφία 1830-1893
6 Από τον Παπαδιαμάντη στον “παπαδιαμαντισμό”
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ, Αλέξανδρος Αδαμαντίου Εμμανουήλ
7 Ένας Αμερικανός στην Ελλάδα
ΕΝΤΜΟΥΝΤ ΚΙΛΙ, Αναπλάθοντας τον παράδεισο. Το ελληνικό ταξίδι 1937-1947
8 Η άνοδος κ’ η “πτώση” των μοντερνιστών του ’60
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ, Μοντερνισμός, πρωτοπορία και “Πάλι”
9 Σχόλια για μια αυτοβιογραφία
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΑΤΣΟΣ, Λογοδοσία μιας ζωής
ΜΕΡΟΣ Β
1 Ξεχασμένες ιστορίες
2 Διαδρομές του οράματος: Δημήτρης Χατζής
3 Κατασκευάζοντας έναν θρύλο
ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΚΡΗΣ-ΣΤΑΪΚΟΣ, Κίτσος Μαλτέζος, Ο αγαπημένος των θεών
4 Όταν οι “αφανείς” γράφουν την ιστορία
ΠΑΓΩΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΥ, Των αφανών
5 Για τη στρατευμένη ζωή
ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ, Μαρτυρίες μιας διαδρομής
6 Ο Εμφύλιος πόλεμος συνεχίζεται…
ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ, Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας 1946-1949
7 Η Κατοχή από ψηλά
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ, Ο κουτσός Άγγελος
8 Ενηλικίωση σε ζοφερούς καιρούς
ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ Χ. ΜΑΡΚΟΓΛΟΥ, Διέφυγε το μοιραίον
9 Άνθρωποι σε δύσκολες εποχές
ΜΑΡΚΟΣ ΜΕΣΚΟΣ, Νερό Καρκάγια
10 Ματωμένες μνήμες
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΕΤΣΕΤΙΔΗΣ, Λυσσασμένες αλεπούδες
11 Οδοιπορία ενός μυθιστορήματος
ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΟΤΟΚΑΣ, Ασθενείς κ’ οδοιπόροι
12 Στη Θεσσαλονίκη της Κατοχής
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ, Ουζερί Τσιτσάνης
13 Τόποι κ’ εμφύλιες έριδες
ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ, Στο όνειρο πάντα η Πελοπόννησο κ’ Τα αλόγα της Αρκαδίας
ΜΕΡΟΣ Γ
1 Στρατηγός κ’ συγγραφέας μιας εποχής
ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ, Το μυθιστόρημα
του Ξενοφώντα
2 Η περιπέτεια κ’ η διαδρομή του αγάλματος σε ένα μυθιστόρημα ιδεών
ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ, Το αριστερό χέρι
της Αφροδίτης
3 Ένα μυθιστόρημα με φόντο την ύστερη αρχαία Ελλάδα
ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, Ο θίασος των Αθηναίων
4 Η φιλοσοφία ως μυθιστόρημα
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥ, Ιστορία των μεταμορφώσεων
5 Γνωριμία με τον “άγνωστο” Διονύσιο Σολωμό
ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, Άνθη της αβύσσου
6 Τι ήταν το ’21;
ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ, Ο Καρτέσιος στην Τρίπολη
7 Στον λαβύρινθο της ιστορίας
ΠΑΝΟΣ ΚΑΡΝΕΖΗΣ, Ο λαβύρινθος
8 Όταν οι ληστές ήταν ρομαντικοί ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΛΑΣ, Μπέσα για μπέσα ή Ο άλλος Φώτης
9 Στα απάτητα βουνά των λήσταρχων ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΙΔΑΚΗΣ, Ανάμισης ντενεκές
10 Ο έρωτας στα χρόνια της σταφίδας
ΑΘΗΝΑ ΚΑΚΟΥΡΗ, Πριμαρόλια
11 Λογοτεχνική ανάγνωση του Μωχάμετ Άλη
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ, Το ελάχιστον της ζωής του
12 Αναπαράσταση μιας παράξενης εποχής
ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ, Το εργοστάσιο των μολυβιών
13 Στον Βόλο των αρχών του σύντομου αιώνα
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Ελπίδα
14 Με την ιστορία πάντα παρούσα
ΑΓΓΕΛΟΣ Σ. ΒΛΑΧΟΣ, Βίος κ’ πολιτεία του Ανδρέα Ρουσάνου
15 Τόπος, άνθρωποι κ’ ιστορία
ΜΑΡΚΟΣ ΜΕΣΚΟΣ, Μουχαρέμ
16 Το μίξερ των Βαλκανίων
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ, Τι ζητούν οι βάρβαροι
17 Στις μυλόπετρες της ιστορίας
ΝΙΚΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ, Οι αλήθειες των άλλων
18 Αλεξανδρινή συμφωνία
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ, Μέρες Αλεξάνδρειας
19 Η τριλογία του Νίκου Θέμελη. Μια ανάγνωση
ΝΙΚΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ, Η αναζήτηση, Η ανατροπή, Η αναλαμπή
20 Μυθιστόρημα ή χρονικό;
ΡΕΑ ΓΑΛΑΝΑΚΗ, Ο Αιώνας των Λαβυρίνθων
21 Άνθρωποι σε καιρούς πολλαπλών αλλαγών
ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ Χ. ΜΑΡΚΟΓΛΟΥ, Καταδολίευση
22 Πλέοντας στην ιστορία
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ, Πλωτές γυναίκες
23 Η “βιογραφία” μιας οικογένειας
ΤΑΣΟΣ ΧΑΤΖΗΤΑΤΣΗΣ, Σα σπασμένα φτερά
24 Μονόξυλο στον χρόνο, στη μνήμη, στη ζωή
ΤΑΣΟΣ ΧΑΤΖΗΤΑΤΣΗΣ, Μονόξυλο στο ποτάμι
25 Κατάδυση στους μύθους
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ, Η νοσταλγία των δράκων
26 Τα παιδιά ενός άγνωστου πολέμου
ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή
ΜΕΡΟΣ Δ
-Έντυπα πάθη, εκδοτικές απληστίες
-“Νέα” ήθη, νέα “λογοτεχνία”
-Κώδικας Dan Brown για τη μαζική λογοτεχνία κ’ την επανερμηνεία του κόσμου
DAN BROWN, Κώδικας Da Vinci